Türkçe İngilizce Hakkında Bir Tespit

LDünyanın en meşhur kitaplarından birisi Oxford İngilizce Sözlüğü kuşkusuz. İlk cildinin yayımlandığı 1884 ile 10. cildinin yayımlandığı 1928 arasında 40 yıldan uzun bir emeğin ürünü olan sözlük, sonraki yıllarda da geliştirilerek büyüdü. Bugün 350 binden fazla sözcük içeriğiyle en kapsamlı İngilizce sözlük olarak biliniyor.

İngilizce Neyin Nesidir? İngilizce ve Amerikanca’da Terim Türetme 

Gelelim İngilizce, sonra Amerikanca’da nasıl bilimsel terim türetildiğine. Şimdi,-bu aslan İngilizce bir kere çok yeni dildir. Mazisi 500 seneyi pek geçmez. Halbuki meselâ Türkçenin, Çince’nin en az birer 10.000 senesi var. Bu on bini nereden çıkardım çok merak eden olursa söylerim. 

1066’da Ingiltere, Fransa’dan gelen Normanların istilasına uğradığında, Anglo-Sakson yerliler ormanlarda sırık ve otlardan yapılmış kulübelerde oturuyorlardı. Kendi nehirlerinin bir kıyısından öbür kıyısına dosdoğru geçecek kadar bile denizcilikleri yoktu. Kasaba ve köyleri arasındaki başlıca yolları hâlâ 100 sene önce Romalıların yaptığı yollardı. Yerli ahalinin kökeni Keltlerle Viking (Nors, Nordik) ve Cermen soyundan Engel ve Sakson karışımı idi. Tabii bu İngiltere dediğimiz bölge Britanya Adası’nın güneydoğusunda onun küçük bir kısmı oluşturuyordu. Bölgenin kuzeyinde, batısmda ve de yandaki Erin Adası’nda, Romalılardan kaçtıkları için Latinleşmemiş, Keltçe dillerini korumuş son Keltler, yâni İskoçlar, Velşler, İrlandalılar bulunuyordu. Britanya’mn bu durumu bugüne kadar sürmüştür. O son Keltlere sorarsamz, İngilizlerle hesapları daha bitmemiştir. Her biri bugün, İngilizlerin süregelen çeşitli baskı ve oyunlarına rağmen dillerini, kimliklerini korumaya çalışmaktadırlar. 

Roma’mn eyaleti oldukları birkaç yüzyıl içinde İngilizler tam Latinleşmemiş ama dillerine büyük ölçüde Latince karışmıştı. Norman istilasından az önce üst tabaka Fransızca konuşmaya merak sarmış, bazı krallarım Normanlar tayin eder olmuştu. Norman istilasından sonra yapı iyice değişti. Dil bu sefer de iyice Fransızca ile karıştı. Bugünün İngiliz üst tabaka ve asilzadeleri bence daha çok Norman, hâlâ yabaniliğini sürdüren alt tabaka Koknen takımı da eski yerlilerin devamıdır. Sınıf farkı sürmektedir. Amerika’ya da başka kılıflar altında yansırmştır. 

Sonuç olarak, bugünkü haline 4-5 yüzyıl önce gelmeye başlayan İngilizce beş kadar dilin rasgele ve kuralsız karışımından oluşmuş, bu dillerin hiçbiri dilin ana kurallar iskeleti diyebileceğimiz temel yapısını sağlar konumda kalamamıştır. Dolayısıyla, Ingilizcede belli kurallara göre yeni terim türetme yeteneği hemen hemen yoktur. Buna karşılık, Türkçe binlerce yıldır matematiksel yapısını, sözcük türetme yetenek ve kurallarını aynen korumuştur. 15-16   Bye Bye Türkçe 

Deli ve Dahi

Nisan 2019'da gösterime giren “Deli ve Dahi” Sözlüğün Yaratıcısı James Murray ile en büyük katkı sağlayanlardan Dr. W. C. Minor arasındaki ilişkiye odaklanırken, arka planla da yürütülen çalışmayı anlatıyor. Bu isimleri kesiştiği birkaç sahne dışında ikili bir anlatı inşa eden film hikayesiyle çarpıcı ama sinemasıyla beklenen etkiyi yapmaktan uzak bir yapım. Oxford’un anlı şanlı hocalarının defalarca giriştiği ancak altından kalkamadığı bir İngilizce sözlük hazırlama projesi dönüp dolaşıp kendisini geliştirmiş, alt sınıflardan gelen bir İskoç olan James Murray’e emanet ediliyor. Oxford’un kibirli soylularını, çokbilmiş hocalarını şaşırtacak bir dil birikimine sahip olan Murray, dar bir ekiple işin başına geçtiğinde parlak bir fikir atıyor ortaya. İngilizce konuşan herkese günlük dilde kullandıkları, kitaplarda, gazetelerde karşılarına çıkan kelimeleri ve gördükleri kaynakları kendilerine bildirmeleri çağrısı yapılıyor. Bu halktan büyük destek görüyor ve binlerce posta yağıyor Murray’ın ofisine. Ancak, dar bir ekiple bu işi kotarmak ve vaktinde yetiştirmek oldukça zor. Üstelik dönemin büyük emperyal gücü olan ülkenin ‘kudretli’ üniversitesinin mütevelli heyeti de hem ‘eğitimsiz, alt sınıftan’ bu adama güvenmiyor hem de çalışmayı bir an önce nakde çevirmek istiyor. Bu hikayeye paralel olarak ABD ordusunda askeri hekim olarak görev yaptığı sırada bir asker kaçağını cezalandırmak zorunda kalan ve sonrasında psikolojisi tamamen bozulan Dr. Minor’u takip ediyoruz.

Fragman:

İzlemek için:  https://www.hdfilmcehennemi1.com/deli-ve-dahi-izle/